Category Archives: Blog

Een werkneemster van Primark is op 2 maart 2017, terwijl zij kleding van de paskamers terugbracht naar hun plaats in de winkel, met de linkerkant van haar hoofd tegen het uiteinde van een metalen kledingstang aangekomen. Als gevolg hiervan heeft de werkneemster onder andere letsel aan het oog opgelopen, waardoor zij een jaar arbeidsongeschikt is geweest, medische kosten heeft gemaakt en binnen en buiten een zonnebril moet dragen.

Is Primark als werkgever aansprakelijk voor de schade die haar werkneemster heeft geleden? De werkneemster meent dat Primark tekort is geschoten in de zorg die op haar rust op grond van artikel 7:658 lid 1 BW. Volgens de werkneemster maakt Primark gebruik van kledingrekken met een uitstekende metalen punt en van Primark mag worden verlangd dat zij een rubberen dop of knop op die uitstekende punt zou hebben geplaatst. Daarnaast heeft Primark nagelaten om een training of instructies te geven ter voorkoming van ongevallen op de werkvloer.

Primark ontkent aansprakelijk te zijn omdat er sprake is van een huis- tuin- en keuken-ongeval. Volgens Primark heeft de werkneemster eenvoudigweg niet goed opgelet en hoefde Primark niet te waarschuwen voor het risico dat men ergens tegenaan kan lopen. Daar komt bij dat de kledingstangen niet alleen in alle vestigingen van Primark over de hele wereld worden gebruikt, maar ook in vele andere kledingwinkels. De werkneemster was bovendien bekend met de kledingstangen en het plaatsen van rubberen doppen zou het ongeval niet hebben voorkomen.

De rechtbank oordeelt eerst dat niet vaststaat dat de klachten van de werkneemster zijn ontstaan doordat zij haar hoofd heeft gestoten tegen een kledingstang. In het dossier is nauwelijks iets te vinden over de toedracht van het ongeval. Er zijn videobeelden overlegd waarop te zien is dat de werkneemster met kleding naar een kledingstang loopt. Daar buigt zij zich naar voren, richt zich direct weer op en loopt weg in de richting waar zij vandaan kwam. Primark en de werkneemster zijn het er over eens dat de werkneemster zich heeft gestoten tegen de kledingstang, maar niet vaststaat dat de klachten van werkneemster hierdoor zijn ontstaan. Zo dateren de oudste in het dossier aanwezige medische stukken bijvoorbeeld van een week na het ongeval.

Volgens de rechtbank maakt dit echter niet uit: “Ook als de kantonrechter ervan zou uitgaan dat de klachten van werkneemster zijn veroorzaakt door dat zij haar hoofd heeft gestoten tegen een kledingstang, wat nog niet vaststaat, dan is er nog geen grond om Primark daarvan een verwijt te maken.” De rechtbank oordeelt dat ten eerste niet vaststaat dat de werkneemster met haar oog tegen het scherpe uiteinde van de kledingstang is gekomen. Dit is op de video niet te zien. Ten tweede oordeelt dat rechtbank dat het uiteinde helemaal niet scherp is, zodat er geen risicovolle situatie is waarvoor de Primark had moeten waarschuwen of die Primark had moeten voorkomen. Bovendien heeft de werkneemster niets aangevoerd waaruit kan worden afgeleid dat het allemaal anders was afgelopen als Primark de uiteinden van de kledingstangen van rubberen doppen had voorzien. De conclusie van de rechtbank luidt dat Primark niet aansprakelijk is voor de gevolgen van het ongeval op 2 maart 2017.

In deze zaak staat de vraag centraal of een voorlopig deskundigenonderzoek ex artikel 202 Rv moet worden bevolen in verband met de vaststelling van de schade die appellant heeft geleden als gevolg van een verkeersongeval. In verband met de psychische klachten die appellant aan het ongeval wijt en de beperkingen die hij aan deze klachten relateert, zijn partijen overeengekomen dat appellant psychisch wordt onderzocht door een psychiater als onafhankelijke deskundige. Na het onderzoek heeft de psychiater een concept-rapport opgesteld en die aan appellant toegezonden. Ruim vijf maanden later heeft de psychiater appellant bericht het concept-rapport als geblokkeerd te beschouwen, omdat appellant niet had laten weten of hij het rapport al of niet wilde blokkeren. Het overeengekomen psychiatrisch onderzoek heeft niet geleid tot de totstandkoming van een definitief rapport, waarop appellant de rechtbank heeft verzocht een voorlopig deskundigenbericht te bevelen door een andere psychiater. De rechtbank heeft het verzoek afgewezen.

Het Gerechtshof oordeelt dat de enkele omstandigheid dat een partij nadat in verband met de vaststelling van zijn schade een geneeskundig onderzoek was overeengekomen en uitgevoerd, niet meebrengt dat een vervolgens door die partij gedaan verzoek om een voorlopig deskundigenbericht met betrekking tot dezelfde feiten, niet ter zaken dienend is of in strijd komt met een goede procesorde, misbruik oplevert van de bevoegdheid een dergelijk verzoek te doen of afstuit op een ander zwaarwichtig bezwaar. Het blokkeringsrecht zou anders in belangrijke maten worden uitgehold. Wel volgt uit de eisen van redelijkheid en billijkheid dat het een partij niet vrijstaat willekeuring van het hem toekomende blokkeringsrecht gebruik te maken, bijvoorbeeld omdat de uitslag en de gevolgtrekking van het uitgevoerde onderzoek hem niet aanstaan, en dat hij deugdelijk, met mededeling van zijn bezwaren en op een voor de wederpartij begrijpelijke wijze motiveert waarom hij van het blokkeringsrecht gebruikmaakt. Een zodanige motivering heeft appellant gegeven, waardoor de slotsom van het Gerechtshof luidt dat het verzoek moet worden toegewezen.

Hoge Raad: arts en ziekenhuis zijn niet aansprakelijk voor schade door ondeugdelijke PIP-borstimplantaten
Deze prejudiciële procedure gaat over de vraag of een ziekenhuis aansprakelijk is voor de door een patiënt geleden schade die is ontstaan doordat de hulpverlener bij de uitvoering van een geneeskundige behandelingsovereenkomst een implantaat heeft geplaatst dat ongeschikt is gebleken. In dit geval gaat het om de zogenoemde “PIP-implantaten”, borstprotheses die vanaf medio 2000 tot april 2010 wereldwijd veelvuldig werden gebruikt bij borstvergrotingen.

PIP-implantaten zijn met siliconen gevulde borstimplantaten. Als gevolg van fraude zijn er PIP-implantaten die niet met medicinale maar met industriële siliconen gevuld waren. Deze fraude is ontdekt in 2010 waarna een verbod werd uitgevaardigd op de handel en toepassing van de PIP-implantaten in april 2010. PIP is inmiddels gefailleerd zodat de schade niet op haar te verhalen is.
Het Hof heeft op grond van artikel 392 Rv de volgende prejudiciële vragen aan de Hoge Raad gesteld:

1. Is een ziekenhuis aansprakelijk voor de schade die het gevolg is (geweest) van het inbrengen van een gebrekkig PIP-implantaat en dient het gebrek aan dat ziekenhuis te worden toegerekend?;
2. Is voor de beantwoording relevant of het gebrek bestaat uit de kans op voortijdig lekken van het implantaat of dat het gebrek is gelegen in het feit dat in plaats van medicinale siliconen industriële siliconen zijn gebruikt bij de vervaarding ervan?

Allereerst wordt vastgesteld dat in dit geval gekeken wordt naar de hulpverlener op basis van art. 7:446 lid 1 BW en het ziekenhuis op basis van art. 7:462 lid 1 BW. Voor aansprakelijkheid is in dit geval art. 6:74 lid BW van belang, waarin vereist is dat er sprake is van een tekortkoming in de nakoming en dat die tekortkoming de schuldenaar is toe te rekenen.

Tekortkoming

De Hoge Raad oordeelt dat bij een geneeskundige behandelingsovereenkomst de verbintenis in het algemeen vergt dat de bij de nakoming daarvan door de hulpverlener gebruikte zaken als bedoeld in art. 6:77 BW voor de toepassing geschikt zijn, beoordeeld naar de medische inzichten ten tijde van die toepassing. Een daarbij gebruikt implantaat dient dus volgens de heersende medische inzichten geschikt te zijn en het moet voldoen aan de op dat moment geldende wettelijke normen.

Een PIP-implantaat dat was gevuld met industriële siliconen, was volgens de op het moment van het gebruik ervan heersende medische inzichten ongeschikt en voldeed niet aan de geldende wettelijke normen. Het gebruik van dit implantaat levert dan ook een tekortkoming op in de nakoming van de op de hulpverlener rustende verbintenis. Het gebruik van een PIP-implantaat dat niet was gevuld met industriële siliconen maar dat wel een verhoogde kans had op scheuren en lekken levert in beginsel een tekortkoming op, behalve als een dergelijk implantaat naar de medische inzichten van destijds state of the art was. Het is vervolgens aan de hulpverlener om aan te tonen dat het implantaat destijds, ondanks die eigenschap, state of the art was, zodat het gebruik daarvan geen tekortkoming oplevert.

Toerekenbaarheid

Om de toerekenbaarheid te beoordelen wordt gekeken naar art. 6:75 en 6:77 BW. Als uitgangspunt geldt dat een tekortkoming die het gevolg is van ongeschiktheid van een bij de uitvoering gebruikte zaak, toerekenbaar is aan de schuldenaar en dus voor zijn rekening komt. Dat is alleen anders indien dat in een bepaald geval, in het licht van de in het artikel genoemd omstandigheden, onredelijk is.

In dit geval wordt aangenomen dat de tekortkoming in de nakoming van de geneeskundige behandelingsovereenkomst wegens het gebruik van een als gevolg van de fraude ongeschikt PIP-implantaat niet aan de hulpverlener toe te rekenen is.

Op 16 juli 2015, een windstille dag, vond er aan de Rijkenhage te Zutphen een ongeval plaats: één van de hoofdtakken van een grote kastanjeboom brak af en kwam terecht op onder meer geïntimeerde. Geïntimeerde stond op dat moment met tientallen anderen te wachten bij de onder die boom gelegen opstapplek van de toeristische fluisterboot. Door het ongeval liep geïntimeerde ernstig letsel op. Geïntimeerde heeft de gemeente als eigenaar van de boom aansprakelijk gesteld op grond van artikel 6:162 BW. De kern van het verwijt aan de gemeente is dat de gemeente in de periode voorafgaand aan het ongeval onvoldoende zorg heeft betracht bij het onderhoud en de controle van de boom en aldus een gevaarlijke situatie in het leven heeft geroepen die zich uiteindelijk heeft verwezenlijkt.

Een deskundige van Boomtotaalzorg heeft in opdracht van de gemeente het rapport ‘Expertise takbreuk Zutphen’ opgesteld. In het rapport staat dat gelet op de leeftijd van de boom, de standplaats en gebruik van de openbare ruimte rond de boom, hier sprake was van een situatie met een verhoogd risico. Dit was de gemeente bekend, waardoor de boom in het kader van de ‘Wettelijke zorgplicht’ dan ook al een aantal jaar werd geïnspecteerd en gecontroleerd. Op 24 februari 2015 heeft een deskundige van Tree-O-Logic de boom nog geïnspecteerd volgens de zogeheten VTA-methode. De deskundige geeft onder meer aan dat de conditie van de boom matig is, er zadelzwam in de boom aanwezig is en de boom is aangetast door de kastanjebloedingsziekte. Op grond van deze waargenomen aantastingen/schades/zwakheden heeft de deskundige de boom als risicoboom aangemerkt met een te verwachte levensduur van minder dan vijf jaar. Naar aanleiding van de resultaten heeft de werkleider Groen van de Gemeente de boom in april 2015 visueel geïnspecteerd met behulp van een prikstok en een hamer. Volgens hem was er toen geen aanleiding om een kapvergunning aan te vragen en waren er bovendien geen aanvullende maatregelen nodig om de veiligheid rond de boom te kunnen garanderen. Op 26 mei 2015 heeft de coördinator van de fluisterboot nog een melding gemaakt over de boom “die er slecht aan toe is en waar wel nodig naar gekeken moet worden”.

Het Gerechtshof oordeelt dat de gemeente vanaf het moment dat zij over het rapport van de deskundige van Tree-O-Logic beschikte wist dat de boom in een matige conditie verkeerde en nog maar een beperkte levensduur had. Vanaf 26 mei 2015 wist de gemeente bovendien (of had zij kunnen en moeten weten) dat de kroon van de boom geel werd en een mindere bladbezetting had. De boom verkeerde toen in een nog slechtere staat dan een maand eerder. Hoewel de boom direct na de inspectie op de kaplijst voor het najaar van 2015 is geplaatst, heeft de gemeente nagelaten aanvullende (veiligheids)maatregelen te treffen. Dit had in de gegeven omstandigheden wel van haar mogen worden gewacht, omdat de boom was gelegen op een erg drukke publieke locatie. De gemeente heeft ook nagelaten voor dit gevaar te waarschuwen. De conclusie luidt dat de gemeente jegens geïntimeerde in strijd heeft gehandeld met de zorgvuldigheid die in het maatschappelijk verkeer betaamt.